De energieprijzen begrijpen
Ontdek hoe de prijzen van gas en elektriciteit in België berekend worden en welke acties je kan nemen om jouw energiekosten te verlagen
Personaliseer, vergelijk en sluit je aan bij jouw nieuwe energieleverancier!
Inleiding
Om de juiste beslissingen te kunnen nemen en te profiteren van de beste energie tarieven , is het belangrijk om te begrijpen hoe de prijzen van gas en elektriciteit bepaald worden, hoe ze evolueren en hoe dit invloed heeft op je energierekening . Want door beter geïnformeerd te zijn, kan je misschien meer besparen op je energierekening.
Als je meer informatie zoekt over jouw energiefactuur , nodigen wij je uit om ons artikel over dit onderwerp te lezen.
De prijs van elektriciteit
Factoren die de prijs van elektriciteit beïnvloeden
De prijs van de elektriciteit die je verbruikt wordt bepaald door je energieleverancier. Deze bepaalt een prijs op basis van verschillende factoren, zoals de productiekosten of de aankoopprijs. In België wordt elektriciteit voornamelijk opgewekt door gascentrales, kerncentrales en windturbines. Elke manier van elektriciteit opwekken heeft zijn voordelen en nadelen, en dit heeft een invloed op de kosten van je leverancier en dus ook op het tarief dat ze kunnen aanbieden.
Het kan ook gebeuren dat leveranciers niet genoeg elektriciteit kunnen produceren voor alle gebruikers. Dan moeten ze onderhandelen met andere marktspelers om extra elektriciteit te kopen en aan de vraag te voldoen.
Dit alles kost je leverancier geld, en dit bepaalt de prijs die hij je zal factureren om deze kosten te dekken en een winst te realiseren.
Daarom bieden niet alle leveranciers dezelfde tarieven per kWh. Vergelijk hun aanbiedingen en kies de goedkoopste om geld te besparen.
De impact van jouw verbruik op jouw elektriciteitskosten
De energie die je verbruikt wordt gemeten door je leverancier in kilowattuur (kWh), en 1 kWh komt overeen met een toestel van 1000 Watt die een uur actief is. Om het bedrag van je factuur te berekenen, vermenigvuldigen leveranciers het aantal kWh dat je hebt verbruikt met jouw kilowattuurtarief.
Je berekent de prijs van je energie door deze prijs per kilowattuur te vermenigvuldigen met je verbruik. Bijvoorbeeld als je tarief 0,30€ per kWh is en je verbruik 3500 kW is, dan wordt de prijs van je energie berekend op basis van de volgende formule: 3500 * 0.30€ = 1050€.
Daarom is het belangrijk om je elektriciteitsverbruik te beperken door je dagelijkse gewoontes aan te passen. Je kunt bijvoorbeeld de stekkers van je apparaten uit het stopcontact halen als je ze niet gebruikt, of alleen de vaatwasser laten draaien wanneer deze vol is.
Om een idee te geven van wat een kWh is, hebben we voorbeelden van elektrische apparaten en hun energieverbruik opgelijst:
- Een koelkast: ongeveer 200 tot 500 kWh per jaar
- Een televisie: ongeveer 100 tot 400 kWh per jaar
- Een wasmachine: ongeveer 150 tot 300 kWh per jaar
- Een elektrische waterverwarmer: ongeveer 2000 tot 3000 kWh per jaar
Hoe bespaar je best? Hier zijn 7 tips:
- Een koelkast: ongeveer 200 tot 500 kWh per jaar
- Een televisie: ongeveer 100 tot 400 kWh per jaar
- Een wasmachine: ongeveer 150 tot 300 kWh per jaar
- Een elektrische waterverwarmer: ongeveer 2000 tot 3000 kWh per jaar
- Was je kleding op een lage temperatuur
- Gebruik de spaarstand van jouw vaatwasser
- Ontkoppel ongebruikte apparatuur
- Doe het licht uit als je een kamer verlaat
- Laat jouw wasmachine alleen draaien als hij vol is
- Wacht tot je eten afgekoeld is voordat je het in de koelkast zet
- Ontdooi jouw vriezer regelmatig
Het type meter
De meesten van ons gebruiken onze elektrische apparaten overdag. Dit betekent dat het elektriciteitsnet meer wordt belast op bepaalde tijden (piekuren) en weinig 's nachts (daluren). Om te voorkomen dat het net overbelast raakt of dat de hoeveelheid geproduceerde elektriciteit niet aansluit bij de vraag, geven leveranciers korting op daluren om hun klanten aan te moedigen bepaalde apparaten 's nachts te gebruiken (zoals bijvoorbeeld je vaatwasser).
De tijdstippen voor piek- en daluren verschillen per gemeente. De daluren kunnen beginnen tussen 9 en 11 uur 's avonds en eindigen tussen 6 en 8 uur 's ochtends. Daarom raden wij je aan deze slots bij de netbeheerder in jouw gemeente te controleren.
Om van dit exclusieve nachttarief te genieten, moet je in staat zijn om het verbruikte aantal kWh in piek- en daluren te onderscheiden. Dit kan door een tweevoudige elektriciteitsmeter te gebruiken of een exclusieve nachtmeter aan jouw enkelvoudig meter toe te voegen. Met een enkelvoudige meter alleen kan je jouw verbruik dus niet onderscheiden en betaal je dus hetzelfde tarief per kWh (het dag tarief), ongeacht de tijd van de dag
Tip: Voordat je een energiecontract vastlegt, kan je al besparen op je toekomstige factuur op twee manieren: door te kiezen voor een tweevoudige elektriciteitsmeter om zo gebruik te maken van lagere tarieven tijdens daluren, en door de energieleveranciers te vergelijken om de goedkoopste aanbieding te krijgen.
De prijs van gas
Factoren die de prijs van gas beïnvloeden
Voor gas wordt de prijs bepaald door verschillende factoren die voornamelijk verband houden met de aankoopprijs van het gas. In België ontbreekt deze natuurlijke grondstof, dus we moeten gas kopen van andere landen die het uit hun grond kunnen halen, zoals Nederland, Duitsland of Noorwegen. Dus het is voornamelijk de wet van vraag en aanbod die de prijs bepaalt. De vraag naar gas is bijvoorbeeld afhankelijk van het seizoen en de temperaturen. Het gas zal dan duurder zijn bij lagere temperaturen en een grotere vraag. Het aanbod kan afhankelijk zijn van afspraken tussen landen, infrastructuur voor transport van gas of het ontdekken van nieuwe gasvelden.
Ook het type gas is een factor die de prijs bepaalt. Er wordt bijvoorbeeld gesproken over rijk gas (duurder maar het kan ook meer verwarmen met dezelfde hoeveelheid gas) of arm gas (goedkoper, maar minder efficiënt).
Let op: De prijs per kWh voor elektriciteit is dus niet noodzakelijkerwijs hetzelfde als de prijs per kWh voor gas. Met onze vergelijkingstool geven we je de prijzen per kWh die worden toegepast door elke leverancier voor gas en/of elektriciteit.
De impact van jouw verbruik op jouw gaskosten
Net als bij elektriciteit wordt jouw gasverbruik gemeten in kilowattuur (kWh). Jouw gasmeter kan echter ook een waarde in kubieke meter (m³) aangeven. In dat geval moet je jouw verbruik omrekenen in kWh om jouw energiekosten te berekenen. We tonen je hoe je dit doet in het hoofdstuk " Jouw verbruik omrekenen van m3 naar kWh ".
Ook zoals bij elektriciteit wordt de gasprijs berekend door de prijs per kilowattuur te vermenigvuldigen met jouw verbruik. Als jouw tarief bijvoorbeeld €0,10 per kWh is en jouw jaarverbruik 20.000 kW is, wordt jouw energieprijs bepaald aan de hand van de volgende formule: 20.000 * €0,10 = €2.000.
Om je een idee te geven van de hoeveelheid gas die per jaar verbruikt worden, hebben we hieronder het gemiddelde verbruik in België per gezinsgrootte opgesomd
Aantal personen in het huishouden | Gas verbruik (kWh) |
1 | 10 886 |
2 | 14 715 |
3 | 16 262 |
4 | 17 786 |
5 | 18 512 |
Jouw verbruik omrekenen van m3 naar kWh
Om te weten hoeveel kilowattuur een kubieke meter (m³) gas vertegenwoordigt, moet er rekening gehouden worden met het soort gas dat wordt gebruikt (rijk of arm gas) en de calorische waarde van het gas (verschillende parameters beïnvloeden de hoeveelheid warmte die een kubieke meter gas kan produceren). Op basis van deze indicator definieert de CREG dat een kubieke meter gas gemiddeld overeenkomt met 11,6 kWh bij rijk gas en 10,3 kWh bij arm gas.
Je kan jouw m3 dan als volgt omzetten in kWh:
- Als je 1000 m3 rijk gas verbruikt, komt dit overeen met 1000 * 11,6 = 11.600 kWh
- Als je 1000 m3 arm gas verbruikt, komt dit overeen met 1000 * 10,3 = 10.300 kWh
Hoe bespaar je best? Hier zijn 7 tips:
- Als je 1000 m3 rijk gas verbruikt, komt dit overeen met 1000 * 11,6 = 11.600 kWh
- Als je 1000 m3 arm gas verbruikt, komt dit overeen met 1000 * 10,3 = 10.300 kWh
- Je temperatuur beperkend: tot 19°C in de woonkamer en 17°C in slaapkamers verwarmen.
- Zet de verwarming lager als je weg bent en gebruik de vorstbeveiliging als je voor een langere tijd weg bent
- Ventileer 10 minuten per dag om luchtvochtigheid te verlagen
- Open overdag jouw gordijnen om de warmte van de zon door te laten
- Ontlucht jouw radiatoren
- Gebruik hoofdzakelijk koud water (bv. Voor handen, groeten, etc. te wassen)
- Installeer deurvegen om tocht te voorkomen
Evolutie van energieprijzen
De prijzen voor gas en stroom op de markt variëren altijd. De prijs veranderd op basis van meerdere factoren. Als we naar de grafiek hieronder kijken die de prijsevolutie van de laatste jaren vertegenwoordigt, zien we een grote stijging in 2022. Mensen die in de vorige jaren een vast contract hebben gekozen, hebben dus aanzienlijk bespaard. Als je meer details over de prijstoename wil lezen, kan dat op de website van de CREG en VREG vinden.

En als we kijken naar de maandelijkse ontwikkeling van de prijzen in 2022, zien we dat deze van maand tot maand sterk uiteenlopen:

Om je tegen deze schommelingen te beschermen, kan je spelen met het type contract dat je kiest. Sommige energieleveranciers bieden je namelijk de keuze tussen twee soorten contracten: een contract met vaste prijzen en een contract met variabele prijzen.
Met een vast contract blijft de prijs per kWh gedurende de gehele looptijd van het contract gelijk. Het maakt niet uit of de gas- of elektriciteitsprijzen op de markt in die periode hoger of lager worden. Het is dus interessanter om voor een vast contract te kiezen als je verwacht dat de energieprijzen zullen stijgen. Zo blijf je gedurende de hele looptijd van het contract hetzelfde tarief betalen, ook als de marktprijzen stijgen.
Met een variabel contract past de prijs per kWh zich aan de veranderingen in de energieprijzen aan en kan je prijs dus in de loop van de tijd duurder of minder duur worden. Wanneer je verwacht dat de energieprijzen zullen dalen, is het verstandig om te kiezen voor een variabel contract. In tegenstelling tot een vast contract dalen jouw energiekosten namelijk mee met de markt.
Of je nu een vast of variabel contract hebt, je kunt altijd eenvoudig van leverancier veranderen en een nieuw, voordeliger contract afsluiten. Vergelijk regelmatig de energieleveranciers om altijd de beste prijzen te krijgen.
Hoe kan je de prijs van jouw energie verlagen?
Op basis van de informatie die je op deze pagina hebt gelezen, zijn er drie acties die je kan nemen om de minimumprijs voor jouw elektriciteit te betalen: 1) Vergelijk tarieven met behulp van onze online vergelijkingstool om de beste prijs te krijgen. 2) Kies tussen een vast of een variabel contract, afhankelijk van de waarschijnlijke prijsontwikkeling. 3) Installeer een tweevoudige meter om te profiteren van het nachttarief.

Content bijgewerkt door Elvedin Vejzovic in April 2025
Algemeen directeur van Tariefchecker.be