Jouw energiefactuur begrijpen
Leer hoe u uw energierekening kunt decoderen om geld te besparen in 2023
Personaliseer, vergelijk en sluit je aan bij jou nieuwe energieleverancier
De samenstelling van je energiefactuur
Heb je moeite om jouw elektriciteits- of gasrekening te begrijpen? We helpen je een duidelijker beeld te krijgen door de verschillende elementen waaruit het bestaat uit te leggen. Als je jouw energierekening kan ontcijferen en begrijpen, kan je niet alleen anticiperen op wat je moet betalen, maar ook zien hoe je jouw rekening kan verlagen door iets aan jouw verbruik te doen.
De onderdelen van jouw energierekening
Een energierekening bevat 3 hoofdelementen: de energieprijs, de netwerkkosten en de belastingen. Of het gaat om een elektriciteits- of gasrekening, deze 3 elementen vormen de rekening.
De prijs van jouw energie
Dit is het duurste component van jouw rekening. Het is ook het enige deel van jouw factuur dat wordt beïnvloed door een verandering van leverancier. Het omvat een variabele kost die afhangt van jouw verbruik, een vast bedrag en, in het geval van een elektriciteitsfactuur, een bijdrage voor groene energie.
De variabele kost is de prijs van jouw energie. Dit is jouw verbruik vermenigvuldigd met de prijs per kWh (kilowattuur) van jouw contract. Afhankelijk van het type meter dat in jouw woning is geïnstalleerd, kan het toepasselijke tarief per kWh voor dag en nacht verschillen. In dat geval vermenigvuldig je gewoon jouw dagverbruik met het dagtarief en tel je jouw nachtverbruik vermenigvuldigd met jouw nachttarief erbij op.
De vaste vergoeding wordt gebruikt om verschillende diensten van jouw leverancier te dekken, zoals factuurbeheer of kosten voor klantenservice. Het staat los van jouw verbruik.
De bijdrage voor groene energie wordt alleen in aanmerking genomen bij een elektriciteitsrekening. Dit bedrag wordt uitgedrukt in €cent/kWh zoals de variabele kost en stelt de leveranciers in staat groenestroomcertificaten die door de overheid aan producenten van groene stroom zijn toegekend, terug te kopen.
De netwerkkosten
De netwerkkosten worden onderverdeeld in distributiekosten en transportkosten. Bij een elektriciteitsrekening wordt ook een databeheer tarief toegepast en in sommige gevallen kan een prosumententarief en een capaciteitstarief worden toegevoegd. De netwerkkosten zijn volledig onafhankelijk van de leverancier die je kiest en variëren afhankelijk van jouw netwerkoperator, die op zijn beurt afhankelijk is van het adres waar je woont.
De distributiekosten worden gebruikt voor het beheer en onderhoud van het netwerk waarlangs jouw elektriciteit wordt geleverd. Bij een elektriciteitsrekening hangen ze volledig af van jouw verbruik, bij een gasrekening bestaan ze uit een vast en een variabel deel.
De transportkosten deken de kosten van de infrastructuur voor het transport van de elektriciteit van de plaats van productie naar het distributienet. Ze zijn volledig variabel (afhankelijk van jouw verbruik) voor zowel gas als elektriciteit.
De databeheer tarief dekt de huur van energiemeters en de verwerking van de metingen. Dit bedrag is vast en hangt af van jouw netwerkoperator.
Het prosumententarief is een extra kostenpost voor eigenaars van zonnepanelen met een laagspanningsinstallatie om bij te dragen in de kosten voor het gebruik en het onderhoud van het elektriciteitsnet. Dit tarief is afhankelijk van de intensiteit van jouw elektrische installatie (gemeten in kWe).
Het capaciteitstarief is bedoeld om verbruikspieken te reguleren die het elektriciteitsnet dreigen te overbelasten. Het werd door de Vlaamse regulator VREG opgezet op zijn hele grondgebied.
De belastingen
De belastingen zijn ook van invloed op het bedrag van jouw rekening. Na de energiecrisis zijn deze echter aanzienlijk verminderd om de gevolgen voor de consument te beperken. Belastingen kunnen in twee categorieën worden verdeeld: federale belastingen en regionale belastingen.
Federale belastingen ook genoemd federale accijnzen, zijn bestemd voor de financiering van diverse fondsen die energie leveren aan de armste, de werking van de CREG (Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas) financieren en nucleair afval beheren. Deze belasting is volledig afhankelijk van de hoeveelheid energie die je verbruikt
De regionale belastingen worden gebruikt om verschillende organen zoals regionale regelgevende instanties te financieren. Hun kosten variëren afhankelijk van de regio waarin je woont. Afhankelijk van de regio kunnen ze afhangen van de verbruikte hoeveelheid, het vermogen van jouw elektriciteitsaansluiting of het feit of je op het opgegeven adres woont.
Bovendien zijn de kosten van jouw rekening ook belast met BTW. Dit was verlaagd van 21% naar 6% in 2022.
De voorschotfactuur en de regularisatiefactuur
Als de factuur die je wil analyseren een maandelijkse voorschotfactuur is, zal je de bovengenoemde elementen niet aantreffen. In feite staan ze alleen op jouw regularisatiefactuur. Om erachter te komen waarom, is het belangrijk het verschil te begrijpen tussen een voorschotfactuur en een regularisatiefactuur.
De voorschotfactuur
Dit is een vast bedrag dat maandelijks wordt betaald om de jaarlijkse kosten van jouw factuur over het jaar te spreiden. Sommige leveranciers kunnen aanbieden dit bedrag aan te passen, hetzij om te anticiperen op een hogere jaarfactuur, hetzij om jouw maandelijkse lasten te verlagen.
De regularisatiefactuur
Jouw leverancier stuur je een jaarlijkse regularisatiefactuur. Dit is het totale bedrag dat je moet betalen voor jouw verbruik over het hele jaar, min het bedrag dat je al hebt betaald via de maandelijkse voorschotfacturen. Daarom kan je dus onaangename verrassingen krijgen als jouw maandelijkse voorshotfactuur veel lager is dan wat je in werkelijkheid gebruikt.
Als je daarentegen jouw contract in de loop van het jaar opzegt, wordt de regularisatiefactuur de eindafrekening genoemd. Zo kan je jouw rekeningen regulariseren voordat je jouw contract stopzet
Andere belangrijke informatie op jouw rekening
Naast de gegevens over jouw energiekosten bevat jouw factuur verschillende belangrijke gegevens:
- Jouw EAN-code: dit is een unieke code van 18 cijfers (verschillend voor elektriciteit en gas) waarmee leveranciers jouw adres als leveringspunt kunnen identificeren. Zeker als je van leverancier verandert of verhuist, word je gevraagd deze in te vullen.
- De in aanmerking genomen leveringsperiode toon je vanaf welke datum jouw verbruik in aanmerking werd genomen voor jouw factuur en tot welke datum. Je kan controleren of het overeenkomt met jouw verbruiksperiode.
- De betalingstermijn en de vervaldatum vertellen je wanneer jouw rekening moet worden betaald. Zorg ervoor dat u deze termijn respecteert om aanmaningskosten te vermijden.
- Het nummer en de datum van jouw factuur: deze zijn nuttig als je de klantenservice wilt bellen over de factuur die je hebt ontvangen.
Content bijgewerkt door Elvedin Vejzovic in April 2025
Algemeen directeur van Tariefchecker.be